قیر ماده‌ای سیاه با کاربردهای طلایی
قیر، ماده‌ای سیاه، چسبناک و نفوذناپذیر است که از هیدروکربن‌های سنگین تشکیل شده است. قیر ماده است که از دیرباز در ساخت و ساز و عایق‌بندی مورد استفاده قرار می‌گرفته و امروزه نیز کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف دارد. به طور طبیعی قیر در معادن یافت می‌شود و از تبخیر نفت خام در طول میلیون‌ها سال به وجود می‌آید. همچنین قیر به عنوان محصول جانبی فرآیند پالایش نفت خام نیز تولید می‌شود.
انواع قیر:
بر اساس منشا و نحوه تولید به دو دسته کلی تقسیم کرد:
- قیرطبیعی: این نوع قیر به طور طبیعی در معادن یافت می‌شود.
- قیر تقطیری: این نوع قیر از پالایش نفت خام و به عنوان محصول جانبی فرآیند تقطیر به دست می‌آید.
قیرهای تقطیری خود به دو دسته قیر دمیده و قیراکسید شده تقسیم می‌شوند. قیر دمیده با دمیدن هوای گرم در قیر تقطیری تولید می‌شود و قیر اکسید شده با افزودن مواد اکسید کننده به قیرتقطیری به دست می‌آید.
کاربردها:
- راهسازی: مهم‌ترین کاربردقیر در ساخت آسفالت است. به عنوان چسباننده ذرات سنگدانه در آسفالت عمل می‌کند و باعث ایجاد یک سطح صاف و مقاوم می‌شود.
- عایق‌بندی: قیربه دلیل نفوذناپذیری بالا، برای عایق‌بندی سطوح مختلف در برابر آب و رطوبت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- مرمت و بازسازی: از قیربرای مرمت و بازسازی جاده‌ها، بام‌ها و سایر سطوح آسیب‌دیده استفاده می‌شود.
- صنایع دیگر: قیردر تولید محصولات مختلفی مانند لوله‌های فاضلاب، پوشش‌های ضد زنگ، و مصالح بام‌سازی کاربرد دارد.
نحوه تولیدقیر:
قیرطبیعی: قیرطبیعی به طور مستقیم از معادن استخراج می‌شود.
قیرتقطیری:
- پالایش نفت خام: نفت خام در پالایشگاه‌ها به اجزای مختلفی مانند بنزین، گازوئیل و نفت کوره تفکیک می‌شود.
- تقطیر: نفت کوره در برج‌های تقطیر تحت حرارت قرار می‌گیرد و به اجزای مختلفی مانندقیر، روغن‌های سنگین و گازهای سبک تفکیک می‌شود.
- قیرتقطیری برای بهبود خواص و رسیدن به کیفیت مطلوب، تحت فرآیندهای مختلفی مانند تصفیه، دمیدن و اکسیداسیون قرار می‌گیرد.
روش‌های جدید تولید قیر با کیفیت :
در سال‌های اخیر، محققان در تلاشند تا روش‌های جدیدی برای تولیدقیر ابداع کنند که معایب روش‌های سنتی مانند آلایندگی محیط زیست و مصرف بالای انرژی را نداشته باشند.
استفاده از ضایعات پلاستیکی:
یکی از این روش‌ها، استفاده از ضایعات پلاستیکی برای تولیدقیر است. در این روش، ضایعات پلاستیکی ذوب شده و به قیراضافه می‌شوند. این کار باعث می‌شود که نیاز به نفت خام برای تولید قیرکاهش یابد و همچنین از ضایعات پلاستیکی به طور مفید استفاده شود.
استفاده از انرژی خورشیدی:
روش جدید دیگر، استفاده از انرژی خورشیدی برای تولیدقیر است. در این روش، از انرژی خورشیدی برای گرم کردن و ذوب کردن مواد اولیه قیراستفاده می‌شود. این روش، روشی دوستدار محیط زیست و پایدار است.
مزایای استفاده از روش‌های جدید تولیدقیر:
- کاهش آلایندگی محیط زیست: روش‌های جدید تولیدقیر، آلایندگی‌های زیست‌محیطی را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهند.
- کاهش مصرف انرژی: روش‌های جدید تولیدقیر، مصرف انرژی را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهند.
- استفاده از مواد بازیافتی: روش‌های جدید تولیدقیر، امکان استفاده از مواد بازیافتی مانند ضایعات پلاستیکی را فراهم می‌کنند.